به نقل از «آنا»

قرآن میان «وحی» و «خواب» تفاوت قائل شده است/ پاسخ استاد دانشگاه آزاد اسلامی به ادعای باطل عبدالكریم سروش

تاریخ انتشار: ۷ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۷۸۴۲۱۹

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ضمن باطل دانستن تئوری عبدالکریم ‌سروش در باب «رویای‌پیامبرانه» گفت: وحی ورای خواب و در خود قرآن میان وحی و رویا تفاوت قائل می‌شود.

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا از روابط عمومی رادیو گفتگو، دکتر عبدالرضا مظاهری با حضور در برنامه «سوفیا» ضمن نقد تئوری عبدالکریم سروش با عنوان «رویای رسولانه» (1) به رادیو گفت‌وگو گفت: بنده حدود دو سال نسبت به سخنرانی‌ها و آثار بر جای مانده از دکتر سروش کار کردم که ماحصل آن کتاب «وحی و تجربه دینی از دیدگاه ابن عربی و روشنفکری معاصر» بود؛ اما اصل بحث از تجربه دینی آغاز می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان این مطلب افزود: استدلال‌های فلسفی که برای اثبات وجود خدا در دست بود، در دوره روشنفکری زیر سوال رفت و خدشه‌ای به برهان‌های مختلف وارد آوردند و لذا دانشمندانِ علوم دینی برای رجعت دادن انسان به سوی خداوند، بحث «تجربه دینی» را مطرح کردند.

مظاهری ماحصل «تجربه دینی» را در ارتباط انسان با فضایی غیر مادی عنوان کرد و گفت: مشکل این نظریه مبنی بر گسترده شدنِ دامنه‌ی تجربه دینی بود که از یک خواب معمول تا عرفان سرخپوستی و از اشو تا وحی را دربر می‌گرفت و لغت "تجربه دینی" را بر آن نهادند.

وی خدشه وارد دانستن به «تجربه دینی» را ناظر بر تاثیر پذیری وحی از محیط زندگی پیامبر(ص) عنوان کرد و تجربه‌هایی نظیر برخورد با افرادی از جمله «ابولهب» را تاثیر گذار در کلام وحیانی دانست و در نتیجه، مقوله‌ای باطل از جمله «خواب نامه پیامبر» یا «رویای رسول الله(ص)» را مطرح کرد.

مظاهری با اشارات به استدلال‌های فوق توسط عبدالکریم سروش و بنابر اینکه هر بشری به جامعه و زبان خود محدود است و لذا پیامبر(ص) نیز محدودیت‌هایی بشری در قبال وحی دارد، تاکید کرد که برای هر یک از اشاراتِ سروش پاسخی در خور وجود دارد و در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: خواب یک قسمت از وحی است ولی مشکل اینجاست که او تمامی وحی را بعنوان خواب در نظر گرفته است.

وی که مولف 11 کتاب در حوزه‌های معرفتی و عرفان اسلامی است، ادامه داد: اولین اشکال اینست که سروش میان خواب و وحی هیچ تفاوتی قائل نشده است و این یکی از مصادیق هبوط آدمی است.

مظاهری افزود: وقتی ذهن به خواب می‌رود، شبیه سازی می‌کند که در قوه تخیل صورت می‌گیرد ولی گاه معقولات –اشاره به مباحث عقلی- به تخیل تبدیل می‌شوند و رویای صادقه را می‌سازند؛ حال برای درست یا غلط بودن خواب باید مصداقی برای آن تعیین کنیم.

مظاهری با بیان این مطلب افزود: نفس خواب در عالم خارج اتفاق می‌افتد و لذا زمانی که حضرت یوسف(ع) خواب دید، تا 7 سال بعد تعبیر آن اتفاق افتاد. پس معیار خواب جهان خارج است و اگر نظر دکتر سروش را بپذیریم که قران یک خواب و رویاست، اشکالی اساسی پیش می‌آید که اینست که در قرآن بسیاری مسائل مربوط به امروز و دیروز نیست و هنوز اتفاق نیفتاده است و به تعبیری می‌توان گفت خداوند نه تنها کاری را برای انسان حل نکرده بلکه به مشکلات او افزوده است!

این استاد تمام عرفان دانشگاه ادامه داد: اشکال بعدی این سخنِ دکتر سروش اینست که برای تعبیر این خواب، باید تخیلات و صورت‌های ذهنی خواب بیننده –در اینجا یعنی پیامبر(ص)- را از خواب کسر کند که فرهنگ و محیط‌ها در این صورت‌ها تاثیر گذاشته است.

مظاهری افزود: رسول الله(ص) مظهر حقیقت محمدیه و تا قاب قوسین او ادنی (2) حرکت کرده است و چه کسی می‌خواهد چنین رویایی را تعبیر کند؟!

وی با اعلام اینکه وحی و قرآن آمده است تا کارها را تشریح نماید و با نظریه‌های [کوری نظیر آنچه دکتر سروش ارائه می‌دهد] کار پیچیده تر می‌شود، افزود: کلام وحی غیر از یک رویاست.

استاد دانشگاه گفت: وحی ورای خواب است و در خیال منفصل اتفاق می‌افتد و قرآن، خود میان وحی و رویا تفاوت قائل می‌شود.

وی در ادامه سخنان خود در رادیو گفت‌وگو خاطرنشان کرد: اگر عارف به مکاشفه‌ای می‌رسد، نباید تصور کند که خود را با انبیاء برابر کرده و خود را تا حد آنان بالا ببرد؛ چراکه اینان مکاشفه را به امر ولایت مربوط می‌دانند و باطنِ ولایت را نیز مشترک می‌گیرند.
____________________________________________________________
1) سروش در تشریح دیدگاه خود نسبت به وحی، از نوعی رویا و خواب یاد می‌کند که بر رسول الله(ص) رفته است و طبع شاعری آن بزرگوار را عجین با واژگانی قابل فهم برای مردم دانسته تا کلام باری تعالی را برای عامه مردم سهل و قابل فهم نماید.

2) در دعای معراج آمده است رسول الله(ص) در زمانی که معراج جسمی داشتند، تا نزدیکی خداوند پیش رفتند که فقط خود بود و خدا و با خدا می‌نوشید و می‌خورد و می‌گفت و می‌شنید.

 انتهای پیام/4104/

منبع: آنا

کلیدواژه: فلسفه عبدالکریم سروش رسول الله ص تجربه دینی دکتر سروش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۷۸۴۲۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

علمای ربانی در برخی نقاط مهجورند/ حجاب از معضلات کف جامعه است

فرارو- مراسم چهل و پنجمین سالگرد شهادت آیت الله دکتر مرتضی مطهری عصر روز پنجشنبه در مسجد جامع نارمک برگزار شد. در این مراسم که از طرف خانواده شهید مطهری و ستاد سالگرد برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمین احمد ناطق نوری، علی، محمد و مجتبی مطهری، علی لاریجانی، محسن هاشمی و اقشار مختلف مردم حضور داشتند. 

به گزارش فرارو، حجت الاسلام سید محمدرضا هاشمی تهرانی در این مراسم سخنرانی خود را با موضوع علم و معرفت و جایگاه عالم دینی در جامعه آغاز کرد و گفت: در سیره امام جعفر صادق (ع) جهل و نادانی بزرگترین مرض بود. انسان در حرف ممکن است ادعای دینداری داشته باشد، اما تا مادامی که نسبت به توحید و ولایت جاهل و نادان باشد و نتواند حق را از باطل تشخیص دهد، دینداری‌اش هم ارزشی نخواهد داشت. 

هاشمی تهرانی با بیان اینکه علم و معرفت یک حقیقتی است که ائمه اطهار مکرراً شیعیان را به آن‌ها توصیه می‌کردند، تصریح کرد: محب و شیعه بی‌سواد و بی‌معرفت، به درد اهل بیت (ع) نمی‌خورد. معارف غنی اهل بیت (ع) غیر از این چیز‌هایی است که ما در کتاب‌های خود می‌خوانیم. اهل بیت (ع) در مقام آموزش شیعیان یک راه خاصی را طی کردند. شیعه و محب بی سوادِ جاهل به چه دردی می‌خورد. 

این سخنران با بیان اینکه یکی از ویژگی‌های برجسته و منحصربفرد استاد مطهری این بود که تراز منبر را در عالی‌ترین سطح خود حفظ کرد، ادامه داد: استاد مطهری جایی منبر می‌رفت که وقتی پایین می‌آمد منبر و مطالب او کتاب معرفتی شیعه می‌شد. در زمان خود برخی از این کتب به چاپ ۴۰، ۵۰ و ۶۰ می‌رسید. استاد مطهری تراز عالم دینی را حفظ کرد. اینکه ما بنشینیم خواب، خاطره و حکایات شخصی تعریف کنیم به چه دردی می‌خورد. باید از استاد مطهری یاد بگیریم.

این سخنران مذهبی اضافه کرد: هیئت گرفتن و نماز جماعت فوق العاده خوب است، اما آنچه که یکایک ما موظف هستیم این است که معارفت اهل بیت (ع) را ابتدا یاد بگیریم و به نسل بعد خود منتقل کنیم. 

وی با اشاره به اینکه مساله حجاب یکی از معضلات کف جامعه ما امروزه است که خیلی فراگیر است، ابراز کرد: بسیاری از بزرگان و مسئولین نظام دغدغه حجاب دارند. اگر معارف دینی در سطوح مختلف ارائه می‌شد و با این جوانان حرف زده می‌شد اینجای کار نبودیم. آیت الله مطهری با سعه صدر با تمام مخالفین بحث می‌کرد. مباحثات دقیق، بدون اینکه از کوره در برود. اسلام این را می‌خواهد که انسان آن‌چنان قدرت پیدا کند و معرفت عمیق دینی را آن‌چنان ارائه کند و بگوید هر کسی هر چه شبهه دارد بیاورد. این خصیصه مکتب تشیع و امام صادق (ع) است. علمای ربانی دین ما این چنین بودند. 

هاشمی تهرانی گفت: تهران بزرگانی به خود دیده است. مرحوم ابوالحسن رفیعی قزوینی، مرحوم شاه آبادی در تهران منبر‌های عمیق معرفتی می‌رفتند که پامنبری‌ها آن‌ها طلاب و دانشجو نبودند، بازاری‌های تهران بودند. مرحوم آیت الله میرزا عبدالکریم روشن در چهارراه سیروس برای مردم توحید تبیین می‌کرد. 

او با ابراز تأسف از اینکه امروزه در فضای حقیقی و مجازی حشر با علما از بین رفته است، اظهار داشت: علمای ربانی در برخی نقاط مهجورند. هیئات مذهبی خیلی اوقات منبری ندارد. آقای مداح می‌آید سینه زنی را برگزار می‌کنند و تمام می‌شود.

حجت الاسلام هاشمی تهرانی در پایان گفت: برخی آقایان علم‌شان که بالا می‌رود دیگر ابا دارند که روضه بخوانند. اما شأن جلیل القدر مرحوم آقای مطهری این بود که در اوج حکمت و استاد تمامی حوزه و دانشگاه وقتی منبر می‌خواند بعد از آن در روضه برای سیدالشهدا هق هق می‌کرد که نشان می‌دهد در اوج علم و معرفت هم که باشی تنها راه نجات، راه اختصاصی رحمت واسعه حضرت سیدالشهداء (ع) است.